To βιβλίο βασίστηκε σε μια τολμηρή ιδέα του Πάνου Κωνσταντόπουλου. Τολμηρή, όσο αφορά στον τρόπο υλοποίησης ενός τέτοιου εγχειρήματος αλλά και όσο αφορά τη δεδομένη χρονική στιγμή και τη γενικότερη οικονομική κατάσταση. Έτσι ξεκίνησε μια αρκετά εκτεταμένη έρευνα που αφορούσε αρχικά στο υλικό του βιβλίου, τα κείμενα, τις εικόνες και συνεχίστηκε με τους συνεργάτες που θα έδιναν «σάρκα και οστά» στο βιβλίο που όλοι πλέον γνωρίζουμε.
ΟΙ ΕΝΟΤΗΤΕΣ
Από την έρευνα προέκυψε ένας εξαιρετικά μεγάλος όγκος πληροφορίας. Η πρώτη και βασική απόφαση ήταν η επιλογή των θεματικών ενοτήτων που θα αποτελούσαν την ύλη του βιβλίου. Με δεδομένο το γεγονός ότι το βιβλίο θα έχει μέχρι 200 σελίδες οι 7 ενότητες που δημιουργήθηκαν είναι Σύνθεση, Χρώμα, Τυπογραφία, Μακέτα, Συσκευασία, Βιβλίο και Σύμβολα.
Εκτός από τον οικονομικό παράγοντα και τις σελίδες του βιβλίου για την επιλογή αυτή μας βοήθησαν δύο ακόμα βασικοί άξονες. Ο πρώτος ήταν ότι έπρεπε να κρατηθούν μόνο όσες ενότητες μπορούσαν να αναπτυχτούν με ένα ικανοποιητικό (σχεδόν πλήρες) τρόπο, μέσα στην οριοθετημένη πλέον έκταση του βιβλίου. Ο δεύτερος παράγοντας ήταν, η εκπαιδευτική του φύση. Από αυτή την οπτική γωνία το υλικό που επιλέχθηκε περιλαμβάνει τις γνώσεις που απαιτούνται για να ξεκινήσει κάποιος νέος σχεδιαστής και να ενεργοποιηθεί στο χώρο τις οπτικής επικοινωνίας. Έτσι ώστε μέσα από αυτές μπορεί να βρει τη βάση που θα τον βοηθήσει να κάνει τα υπόλοιπα βήματα. Με τον τρόπο αυτό το βιβλίο αποκτά ένα ιδιαίτερα σημαντικό εκπαιδευτικό χαρακτήρα.
Επιπλέον, θέματα όπως η Εκτύπωση, η Χρυσή τομή κ.ά. ενσωματώθηκαν μέσα σε άλλες ενότητες όπως το Χρώμα, τη Μακέτα ή την Τυπογραφία κ.ό.κ.
Αναλυτικότερα ενότητες:
Σύνθεση
Στην ενότητα αυτή περιγράφεται ο τρόπος που μπορεί να δομηθεί μια σχεδιαστική δουλειά. Πως το αισθητικό αποτέλεσμα, εξαρτάται από τη διαχείριση των βασικών οπτικών στοιχείων όπως τα σημεία, οι γραμμές, τα σχήματα, και πως αυτά μπορούν να μετουσιωθούν σε χρωματικούς τόνους, επίπεδα, φόρμες, λέξεις, εικόνες κ.ο.κ.
Για κάθε ένα στοιχείο υπάρχουν παραδείγματα με γραμμές και τελείες αλλά όπου αυτό είναι δυνατό, παρατίθενται έργα από δημοσιευμένες δουλειές.
Παράλληλα παρουσιάζονται οι βασικές αρχές της σύνθεσης αλλά και έννοιες όπως Συμμετρία , Ασυμμετρία και Χρυσή Τομή. Έτσι γίνεται περισσότερο κατανοητό πως η δομημένη σύνθεση όλων αυτών των στοιχείων μέσα σε ένα συγκεκριμένο χώρο, στηρίζει και ισορροπεί το περιεχόμενο και ταυτόχρονα αναδεικνύει τη συνολική νοηματική του υπόσταση.
Χρώμα
Το χρώμα είναι ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία επικοινωνίας. Έχει τους δικούς του κανόνες όσον αφορά στις πρακτικές του εφαρμογές και αποτελεί έναν κώδικα που στέλνει ένα μήνυμα ανάλογα με τον τρόπο που θα χρησιμοποιηθεί. Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται τα σημαντικότερα σημεία της ορολογίας και της θεωρίας που αφορούν τη χρήση του χρώματος. Αναλύονται οι ιδιότητες των χρωμάτων με βάση τον χρωματικό κύκλο, Αναφέρονται τα προσθετικά και αφαιρετικά χρώματα, καθώς οι τρόποι των χρωματικών συνδυασμών. Παράλληλα, αναπτύσσονται και τεχνικά θέματα όπως ο τρόπος λειτουργίας του ράστερ, χρωματικά υποστρώματα, επίπεδα χρωμάτων και τονικές διαβαθμίσεις.
Τυπογραφία
Αυτή είναι μια από τις σημαντικότερες ενότητες του βιβλίου που ασχολείται με την τυπογραφίας. Περιέχει την Ιστορία του Αλφάβητου. Γίνεται αναφορά στους σχεδιαστές γραμματοσειρών από το 1420 μέχρι σήμερα. Ξεκινώντας από τον Nicolas Jenson, Claude Garamond, John Baskervile και καταλήγοντας στους νεότερους Herman Zapf, Adrian Frutiger, Zuzanna Licko κ.ά. Περιγράφονται γνωστές γραμματοσειρές όπως Garamond, Baskerville, Bodoni, Futura, Times κ.ά. Για κάθε Γραμματοσειρά αναφέρονται ιστορικά στοιχεία αλλά και δείγματα γραφής. Τέλος, περιγράφονται η ανατομία του γράμματος, οι βασικές κατηγορίες και βάρη γραμματοσειρών, οι τυπογραφικές μονάδες μέτρησης, στοίχιση, σημεία στίξης και σημάδια διόρθωσης.
Μακέτα
Ένα ακόμα σημαντικό κεφάλαιο αυτού του βιβλίου αφορά στη δημιουργία μακέτας.
Ο όρος «μακέτα» αναφέρεται στην εργασία που γίνεται από έναν γραφίστα σε όλα τα στάδια μελέτης, προσχεδίων και τελικού σχεδιασμού, κατά τη διαδικασία δημιουργίας οποιουδήποτε σχεδιαστικού προϊόντος, πριν το προϊόν αυτό μπει στην παραγωγική διαδικασία, όπως π.χ. φυλλάδιο, αφίσα, λογότυπο, συσκευασία κ.λπ. Για να μπορέσει ένα σχεδιαστικό προϊόν να υλοποιηθεί και να γίνει αισθητικά άρτιο, πρέπει, ήδη από το στάδιο δημιουργίας της μακέτας, να ληφθούν υπόψη ορισμένοι παράγοντες που έχουν σχέση με την αντίστοιχη διαδικασία παραγωγής. Στο κεφάλαιο αυτό, λοιπόν, παρουσιάζονται αναλυτικά όλα τα στοιχεία εκείνα που πρέπει να γνωρίζει ένας σχεδιαστής για την ολοκλήρωση της μακέτας. Τα στοιχεία αυτά αφορούν στη χρήση και την κατασκευή ενός κοπτικού, στις τεχνικές προδιαγραφές και τις μεθόδους εκτύπωσης, στο overprint, στα τυπογραφικά φύλλα, στα είδη χαρτιών, στις μηχανές εκτύπωσης, στα μελάνια και στους διάφορους τρόπους δίπλωσης.
Συσκευασία
Ο όρος «συσκευασία» έχει την έννοια της τοποθέτησης ενός προϊόντος μέσα σε ένα τυποποιημένο περίβλημα, ώστε να διατεθεί στην αγορά. Κύριοι στόχοι της συσκευασίας είναι η προφύλαξη του προϊόντος, η προβολή του και η ενημέρωση του καταναλωτή σχετικά με αυτό. Υπάρχουν όμως και άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν την κατασκευή μιας συσκευασίας. Οι παράγοντες αυτοί είναι ο τρόπος διακίνησης, η μέθοδος αποθήκευσης, η τοποθέτηση στα σημεία πώλησης μέχρι και η τελική χρήση από τον καταναλωτή. Για το λόγο αυτό στην ενότητα αυτή αναλύονται όλα τα υλικά συσκευασίας και αναφέρονται όλα τα χαρακτηριστικά διαφορετικών συσκευασιών όπως:
• Χαρτί περιτυλίγματος
• Η συσκευασία της τσάντας - σακούλας
• Χάρτινα Κουτά
• Καρτολίνα – Ετικέτα
Τέλος υπάρχει εξειδικευμένος πίνακας με τα Υλικά, χρήσεις, τρόποι εκτύπωσης
Καθώς και ένας οδηγός με τα στοιχεία που πρέπει να αναγράφονται σε μια συσκευασία.
Βιβλίο
Ο γραπτός λόγος αποτελεί ένα από τα βασικότερα μέσα διάδοσης της πληροφορίας από την αυγή της ανθρώπινης ιστορίας έως και σήμερα. Η ενότητα αυτή αναλύει και περιγράφει το βιβλίο ως ο κύριο φορέα του γραπτού λόγου. Εξετάζει σε χρονοδιάγραμμα την μορφή του μέσα από την Ιστορία. Αναλύει τη διάταξη των σελίδων ενός βιβλίου. Παρουσιάζει τη δομή του εξωφύλλου καθώς, τη διαδικασία σχεδιασμού βιβλίου καθώς και τις μεθόδους βιβλιοδεσίας.
Τα σύμβολα λειτουργούν ως «αλφάβητο της σκέψης» και μεταφέρουν μηνύματα χωρίς τη μεσολάβηση του προφορικού ή γραπτού λόγου. Χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες: τα εικονογράμματα, τα ιδεογράμματα και τα φωνητικά σημεία.
Η ενότητα αυτή επιπλέον, εξετάζει :
• Την ιστορία των εικονογραμμάτων σε χρονοδιάγραμμα
• Τα εικονογράμματα στους Ολυμπιακούς Αγώνες
• Τον σχεδιασμό των εικονογραμμάτων
Όσο αφορά τα κείμενα και τις εικόνες και γενικότερα την οργάνωση της πληροφορίας μέσα στις σελίδες ακολουθήθηκε η λογική των infographics. Με αυτόν τον τρόπο κερδίσαμε περισσότερη και πιο οργανωμένη πληροφορία και ταυτόχρονα έναν έξυπνο και καλαίσθητο τρόπο παρουσίασης, αποφεύγοντας το βαρετό συνεχόμενο κείμενο. Η λογική των infographics βοήθησε ώστε η πληροφορία να έρχεται πάντα σε πρώτο πλάνο συνδυάζοντας το σωστά δομημένο κείμενο και την ιεραρχική τοποθέτηση των εικόνων. Ο μεγάλος όγκος πληροφορίας έσπασε σε μικρά ευανάγνωστα κείμενα που δημιουργούν ένα παιχνίδι με τις εικόνες και τα σχήματα σε κάθε γωνιά του βιβλίου. Με αυτόν τον τρόπο αναλύθηκαν βασικές έννοιες, φτιάχτηκαν καλαίσθητοι πίνακες και δημιουργήθηκαν διαγράμματα διαδικασιών και χρονολογία που είχαν σχέση με το ντιζάιν.
Οι Εικόνες, τα Παραδείγματα και το εξώφυλλο
Εκτός από το κείμενο σημαντικό ρόλο στο βιβλίο αυτό παίζουν οι εικόνες. Όχι μόνο γιατί συμπληρώνουν όσα τελικά δεν γράφονται, αλλά γιατί λειτουργούν ως ζωντανά παραδείγματα από δουλειές που αυτή τη στιγμή βρίσκονται στην αγορά.
Τα δημιουργικά γραφεία Beetroot, Cannibal, Designers United, Εspresso Studio, K2 design, Κ&Κ, Mousegraphics, Red Design consultants παραχώρησαν εικόνες από πρόσφατες ή παλαιότερες δουλειές τους οι οποίες ντύνουν όλες τις ενότητες ανάλογα με το θέμα.
Έτσι οι δουλειές αυτές αποκτούν και έναν επιπλέον εκπαιδευτικό χαρακτήρα, για τις επόμενες γενιές σχεδιαστών.
Φυσικά δεν θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση, από αυτή την λογική, και το εξώφυλλο. Το εικαστικό του εξωφύλλου προσαρμόστηκε σε ένα παλαιότερο σχέδιο του Δημήτρη Αρβανίτη. Με τον τρόπο αυτό το βιβλίο στο σύνολό του αποτελεί ένα παράδειγμα οπτικής επικοινωνίας.
Αναφορά σε σημαντικά πρόσωπα
Ένα ακόμα σημείο που πρέπει να αναφερθεί για το συγκεκριμένο βιβλίο είναι οι αναφορές που γίνονται για πρόσωπα που αποτελούν σημαντικά κεφάλαια στον τομέα της οπτικής επικοινωνίας.
Το βιβλίο είναι αφιερωμένο στην Αγνή και Μιχάλη Κατζουράκη. Επιπλέον, υπάρχει η σχετική αναφορά στην ενότητα «Σύνθεση» με τίτλο «Φρέντυ Καραμποτ, Αγνή & Μιχάλης Κατζουράκης», (K&K).
Στην ενότητα «Χρώμα» γίνεται αναφορά για τον Δημήτρη Αρβανίτη, (Espresso Studio)..
Στην ενότητα «Τυπογραφία» υπάρχει σχετικό κείμενο για τον Τάκη Κατσουλίδη.
Στην ίδια ενότητα στο κείμενο με τίτλο «Ποιος είναι ο τυπογράφος;» γίνεται αναφορά στους νεότερους όπως ο Δημήτρης Κολιαδήμας και Δημήτρης Παπάζογλου.
Τέλος, στην ενότητα «Σύμβολα» υπάρχει κείμενο για τον Γιάννης Κουρούδης, Κ2 Design.
Συντελεστές
Πάνος Κωνσταντόπουλος
Graphic design
© gramma
Σχεδίαση: gramma
Επιμέλεια έκδοσης: Θοδωρής Μαστρογιάννης, grafic notes
Επιμέλεια και διορθώσεις: Αρτεμισία Μιχάλη
Εκτύπωση: Fotolio & Typicon (Χαρτί: Εσωτερικό eurobulk 120 gsm, Εξώφυλλο velvet 300 gsm)
Χορηγοί επικοινωνίας
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΣΚΑΙ, ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΤΩΝΣΥΝΤΑΚΤΩΝ, ΧΑΡΤΟΒΑΣΙΛΕΙΟΝ, FOTOLIO & TYPICON, ΧΑΡΤΙΑ ΠΕΡΡΑΚΗΣ, ΤΗΕ ΜΟΝΙΤΟR.GR
Σχετικά άρθρα
- Ο τύπος και το "Graphic Design"
- Η παρουσίαση του νέου βιβλίου Graphic Design
- Δείτε ένα μικρό μέρος
- Αγορά του βιβλίου
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου