Κάρολος Τσίζεκ. Μια από τις σημαντικότερες φυσιογνωμίες της μεταπολεμικής Θεσσαλονίκης

την


Κάρολος Τσίζεκ (1922-15/12/2013). Ζωγράφος, γραφίστας, μεταφραστής και λογοτέχνης, μια από τις σημαντικότερες φυσιογνωμίες της καλλιτεχνικής παραγωγής της μεταπολεμικής Θεσσαλονίκης.


Γεννήθηκε το 1922 στην πόλη Μπρέσια της Ιταλίας από Τσέχους γονείς που κατάγονταν από την νότια Βοημία. Το 1929 η οικογένεια Τσιζεκ εγκαταστάθηκε στην Θεσσαλονίκη, όπου ο Κάρολος φοιτά στο Ιταλικό σχολείο. Σπούδασε Ιστορία και αρχαιολογία και αργότερα Ιταλική γλώσσα και λογοτεχνία στο ΑΠΘ, όπου δίδαξε στο ιταλικό τμήμα (1945-48). Το 1940 γνωρίστηκε με τον Νίκο Γαβριήλ Πεντζίκη και υπήρξε βασικός συνεργάτης του ιστορικού περιοδικού της Θεσσαλονίκης Κοχλίας. Η συνεργασία του με τον Ντίνο Χριστιανόπουλο, στην τυποτεχνική και καλλιτεχνική επιμέλεια του περιοδικού Διαγώνιος (1958-1983) αρχικά και των Εκδόσεων της Διαγωνίου λίγο αργότερα (1962-1998), υπήρξε η απαρχή μιας λαμπρής πορείας στον σχεδιασμό και την επιμέλεια εκδόσεων. 


Φωτογραφία: Γιάννης Δ. Βανίδης, 1976

Από το 1958 έως το 1983 τυπώθηκαν 60 συνολικά τεύχη και 30 ανάτυπα, όλα στο τυπογραφείο του Νίκου Νικολαΐδη (που σήμερα δεν υπάρχει), καθώς και οι εκδόσεις του ίδιου εκδοτικού οίκου περίπου 170 βιβλία, με δική του γραφική και καλλιτεχνική επιμέλεια.
Το 1987 απέκτησε την ελληνική ιθαγένεια. Το 2002 βραβεύτηκε από το τσεχικό κράτος για το μεταφραστικό του έργο, ενώ ο 2004 αναγορεύτηκε διδάκτωρ του ιταλικού τμήματος του ΑΠΘ. Έχει τιμηθεί και από την Ένωση γραφιστών Ελλάδος ως επίτιμο μέλος.

























Δημοσίευσε μεταφράσεις έργων από τα τσεχικά και τα ιταλικά, μεταξύ των οποίων:
  • Γίρζι Βολκρ, Οκτώ ποιήματα, Θεσσαλονίκη, ανάτυπο από το περιοδικό Διαγώνιος, 1959
  • Πετρ Μπέζρους, Τραγούδια της Σιλεσίας, μτφρ. Κάρολος Τσίζεκ - Γιώργος Ιωάννου, Θεσσαλονίκη, ανάτυπο από το περιοδικό Διαγώνιος, 1959/2
  • Ίβαν Όλμπραχτ, Ο θάνατος του ληστή Νίκολα Σούγαϊ (απόσπασμα από μυθιστόρημα), Θεσσαλονίκη, ανάτυπο από το περιοδικό Διαγώνιος, 1960/2
  • Γιόζεφ Γιόρα, Πέντε ποιήματα, Θεσσαλονίκη, ανάτυπο από το περιοδικό Διαγώνιος, 1961
  • Φράνια Σράμεκ, Το φεγγάρι πάνω στον ποταμό (απόσπασμα από θεατρικό έργο), Θεσσαλονίκη, ανάτυπο από το περιοδικό Διαγώνιος, 1961/1
  • Αδελφοί Τσάπεκ, Από τη ζωή των εντόμων (απόσπασμα από θεατρικό έργο), Θεσσαλονίκη, ανάτυπο από το περιοδικό Διαγώνιος, 1962
  • Τρία δοκίμια του Εμίλιο Τσέκκι, μτφρ. Γιάννη Ροσολάτου και Καρόλου Τσίζεκ, δίγλωσση έκδοση, Τετράδια του Ιταλικού Επιμορφωτικού Ινστιτούτου, Θεσσαλονίκη, 1974
  • Ντάλιμπορ Πέσεκ, Ακολουθώντας την συνταγή. Ποιήματα, μτφρ. Κάρολος Τσίζεκ - Μαρία Καραγιάννη, Παιανία, Το οκτασέλιδο του Μπιλιέτου 32/2002
  • Jaroslav Seifert, Η γλυκειά συμφορά της ποίησης. Επιλογή από το έργο του, Ποταμός, Αθήνα 2003,
καθώς και τεχνοκριτικά σημειώματα:
  • Ο ζωγράφος Τάκης Ιατρού, Θεσσαλονίκη, ανάτυπο από το περιοδικό Διαγώνιος, 1967/9
  • Άγγελος Καλογερόπουλος, Θεσσαλονίκη, ανάτυπο από το περιοδικό Διαγώνιος, 1967/ΙΙ
  • Το ξυλόγλυπτα του Δημήτρη Αγοραστή, Θεσσαλονίκη, ανάτυπο από το περιοδικό Διαγώνιος, 1969/19
Τα ποιήματά του με τίτλο Στίχοι έρωτα και αγάπης, εκδόθηκαν σε συγκεντρωτική έκδοση από τις εκδόσεις Μπιλιέτο τον Ιανουάριο του 2005.
  
Πηγές

Σχόλια

Δημοσίευση σχολίου