Διπλώνοντας το Χαρτί. Σύντομη περιγραφή της διαδικασίας διπλώματος


Κείμενο & εικόνες:
Χρήστος Κουτρουδίτσος
ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ

Με την εργασία του διπλώματος (folding) μετατρέπουμε ένα επίπεδο τυπωμένο φύλλο χαρτιού σε φυλλάδιο, τετρασέλιδο (2-πτυχο, ένα δίπλωμα), εξασέλιδη μπροσούρα (3-πτυχο, 2 διπλώματα) και πολλές άλλες εφαρμογές. Τα λεπτά χαρτιά, συνήθως ως τα 170 gsm, μπορούν απλά να διπλωθούν με μια διπλωτική μηχανή. Στα βαρύτερα απαιτείται πίκμανση (crease) πριν το δίπλωμα αφενός για να μην "σπάει" το χαρτί στη ράχη και αφετέρου για να μπορούν να διπλωθούν είτε με μηχανή είτε στο χέρι.
Τρόποι διπλώματος
Με ποιό τρόπο διπλώνουν τα χαρτιά;
Υπάρχουν πολλοί τρόποι να διπλωθεί ένα φύλλο χαρτί. Η διαφοροποίηση έγκειται σε παράλληλα και κάθετα διπλώματα.

Παράλληλο Δίπλωμα
Η τεχνική με τα παράλληλα διπλώματα (τρίπτυχο, τετράπτυχο, Παράθυρο κ.λ.π.) κυρίως χρησιμοποιείται για την παραγωγή φυλλαδίων και διαφημιστικού υλικού. Ένα παράλληλο δίπλωμα, γίνεται πάντα, παράλληλα σε σχέση με το προηγούμενο δίπλωμα.

Κάθετο Δίπλωμα
Τα κάθετα διπλώματα χρησιμοποιούνται κυρίως στην βιβλιοδεσία. Ένα κάθετο δίπλωμα, γίνεται πάντα, σε γωνία 90 μοιρών σε σχέση με το προηγούμενο δίπλωμα. Έτσι μπορούμε με 3 κάθετα διπλώματα να δημιουργήσουμε ένα δεκαεξασέλιδο.

Συνδυασμένο Δίπλωμα
Οι δύο παραπάνω τρόποι, μπορούν σε συνδυασμό να μας δώσουν πάρα πολλές εφαρμογές. Η ταυτόχρονη χρήση και των δύο τρόπων διπλώματος, λέγεται, συνδυασμένο ή μικτό δίπλωμα.

Οι μηχανισμοί που διπλώνουν το χαρτί είναι δύο: Η "Τσέπη" και το "Μαχαίρι".

Τσέπη (Buckle)
Το σύστημα διπλώματος "Τσέπη" αποτελείται από 3 διπλωτικούς κύλινδρους και μια τσέπη με ένα ρυθμιζόμενο σημείο τερματισμού του χαρτιού. Το χαρτί προωθείται μέσα στην τσέπη και εφόσον σταματήσει στο επιθυμητό σημείο τερματισμού, οι διπλωτικοί κύλινδροι εξακολουθούν να το προωθούν. Από τη στιγμή που δεν μπορεί να πάει πιό μπροστά, υποχρεώνεται να δημιουργήσει μια "μπούκλα" για να πάει προς τα κάτω. Εκεί πιάνεται από τα διπλωτικά κύλινδρα και προωθείται πλέον, διπλωμένο.



Μαχαίρι (Knife ή Sword)
Το σύστημα διπλώματος "Μαχαίρι" αποτελείται από 2 διπλωτικούς κύλινδρους και μια λάμα (μαχαίρι) κατά μήκος των κυλίνδρων. Το χαρτί προωθείται επίπεδο πάνω από τους διπλωτικούς κυλίνδρους και μόλις σταματήσει στο επιθυμητό σημείο τερματισμού, το μαχαίρι κατεβαίνει και αναγκάζει το χαρτί να μπει ανάμεσα στους κυλίνδρους, οι οποίοι το προωθούν στην εξαγωγή ή στο επόμενο διπλωτικό σύστημα.


Βασικοί τύποι Διπλώματος

2-πτυχο ή Μέση (Half folding)
Το δίπλωμα σε 2-πτυχο, είναι ο πιό απλός τρόπος διπλώματος. Ένα Α3 με ένα δίπλωμα θα γίνει Α4. Το Α4 επίσης με ένα δίπλωμα θα γίνει Α5 κ.ο.κ. Η συνήθης χρήση του είναι για μπροσούρες και ευχετήριες κάρτες. Δημιουργείται με τη χρήση μιας Τσέπης.


3-πτυχο (Tri folding)
Το δίπλωμα σε 3-πτυχο θυμίζει μια επιστολή διπλωμένη με το χέρι στα τρία για να μπει σε φάκελο. Το Α4 διπλωμένο στα 3 μας δίνει το 10Χ21. Η εσωτερική πτυχή πρέπει να είναι 2-3 χιλιοστά πιό μικρή. Η συνήθης χρήση του είναι για φυλλάδια (οδηγιών, ξενοδοχείων κ.λ.π.) και επιστολές. Επιτυγχάνεται με τη χρήση 2 Παράλληλων Διπλωμάτων (2 Τσέπες).


Ζήτα (Ζ folding)
Το δίπλωμα "Ζήτα" χρησιμοποιείται για περισσότερες από μια επιστολές διπλωμένες με το χέρι για να μπει σε φάκελο. Το πλεονέκτημα του έγκειται στο ότι δεν έχει την τάση να ανοίξει και επειδή οι σελίδες αγκαλιάζονται μεταξύ τους ανοίγουν με τη σειρά. Δεν απαιτείται κάποια πλευρά να είναι μικρότερη. Η συνήθης χρήση του είναι για φυλλάδια οδηγιών, λογαριασμούς και επιστολές. Επιτυγχάνεται με τη χρήση 2 Παράλληλων Διπλωμάτων (2 Τσέπες).



Πολύπτυχο ή ΄8σέλιδο Παράλληλο (Two Parallel folding)
Ένα όμορφο δίπλωμα για σχετικά μεγαλύτερα έντυπα. Με τη χρήση περφορέ στη μια πτυχή μπορεί να είναι ενσωματωμένο Απαντητικό Δελτίο σε μια επιστολή.
Επιτυγχάνεται με τη χρήση τριών ή περισσοτέρων Παράλληλων Διπλωμάτων (3 ή περισσότερες Τσέπες).



Παράθυρο (Gate folding)
Το δίπλωμα παράθυρο είναι πολύ εντυπωσιακό καθώς ο τρόπος με τον οποίο ανοίγει και το μέγεθος που αναπτύσσεται είναι, θα λέγαμε, μεγαλοπρεπής. Η χρήση του σε τελικό σχήμα Α4, μας δίνει ανάπτυγμα σχεδόν 84 εκατοστά στα οποία η διάταξη των στοιχείων και εικόνων είναι μοναδική. Απαιτείται ειδικός εξοπλισμός ή γίνεται στο χέρι. Επιτυγχάνεται με τη χρήση τριών Παράλληλων Διπλωμάτων και ειδικού εξοπλισμού που κρατάει κλειστό το φύλλο (3 Τσέπες).



Μέση & Ζήτα (Half Z-fold)
Αυτό το δίπλωμα είναι τέλειο για ενημερωτικά φυλλάδια (Newsletters).
Ένα φύλλο Α3, διπλωμένο κατά αυτό τον τρόπο, χωράει σε φάκελο 11Χ23 (C6/C5). Η εμφάνισή του, είναι πολύ κομψή και είναι εύκολα διαχειρίσιμο. Επιτυγχάνεται με τη χρήση ενός Διπλώματος στη μέση και 2 Παράλληλα Διπλώματα (1 Τσέπη και 2 Τσέπες σε γωνία).



Μέση & 3-πτυχο (Half Tri-Fold)
Όπως παραπάνω και αυτό το δίπλωμα είναι για ενημερωτικά φυλλάδια (Newsletters). Ο τρόπος με τον οποίο ξεδιπλώνει επικοινωνεί διαφορετικές ανάγκες. Και εδώ ένα φύλλο Α3, διπλωμένο κατά αυτό τον τρόπο, έχει μόνο ένα άνοιγμα και χωράει σε φάκελο 11Χ23 (C6/C5). Η εμφάνισή του, είναι πολύ κομψή και είναι εύκολα διαχειρίσιμο. Επιτυγχάνεται με τη χρήση ενός Διπλώματος στη μέση και 2 Παράλληλα Διπλώματα (1 Τσέπη και 2 Τσέπες σε γωνία).



Ακορντεόν (Accordion)
Αυτό είναι όμοιο με το "Ζ" άλλά έχει περισσότερες πτυχές. Τείνει να ανοίγει. Απαιτείται η κάθε πλευρά να είναι σχεδόν 1 χιλιοστό μεγαλύτερη από την προηγούμενη. Τροφοδοτείται από πίσω προς τα μπρός, έτσι το εξώφυλλο θα είναι η μεγαλύτερη πλευρά.
Επιτυγχάνεται με τη χρήση τριών ή περισσοτέρων Παράλληλων Διπλωμάτων (3 ή περισσότερες Τσέπες).



Σαλίγκαρος (Barel)
Σχετικά δημοφιλές αλλά πολλές φορές μας μπερδεύει. Το δίπλωμα Σαλίγκαρος, είναι ένα πολύπτυχο που τυλίγεται προς τα μέσα . Η κάθε πλευρά πρέπει να είναι 1-2 χιλιοστά μικρότερη από την προηγούμενη. Η ιδιαιτερότητά του έγκειται στο ότι το μύνημα δεν ανοίγει μπροστά στον αναγνώστη αλλά ξετυλίγεται σταδιακά. Επιτυγχάνεται με τη χρήση τριών ή περισσοτέρων Παράλληλων Διπλωμάτων (3 ή περισσότερες Τσέπες).



Ζήτα με Φάλτσο (Z Falz)
Ένα διαγώνια φάλτσο κόψιμο (οικονομικά χωρίς καλούπι) σε μια Α4 μπροσούρα, παράγει ένα ενδιαφέρον αποτέλεσμα. Ξακρίστε ελαφρώς διαγώνια, τις δύο από τις τρείς πτυχές, διπλώστε σε "Ζ" και δημιουργείστε ένα αποτέλεσμα όμοιο με το σχήμα δίπλα.



8 σέλιδο (8 page)
Ένα τυπικό δίπλωμα για βιβλιοδεσία. Οι σελίδες τυπώνωνται τέσερεις σε κάθε όψη του χαρτιού με το κατάλληλο μοντάζ. Διπλώμεται σε οκτασέλιδο για σύνθεση και ράψιμο. Γενικά μιλώντας, αυτά τα τυπογραφικά θα πρέπει να καρφιτσωθούν για να μας δώσουν ένα ανεξάρτητο φυλλάδιο. Επιτυγχάνεται με τη χρήση δύο κάθετων διπλωμάτων (1 Τσέπη και 1 Μαχαίρι).




16 σέλιδο (16 page)
Κυρίως για την παραγωγή βιβλίων, η ίδια προσέγγιση με το οκτασέλιδο. Το δεκαεξασέλιδο ή τριανταδυοσέλιδο προέρχεται από μεγαλύτερα φύλλα χαρτιού. Επιτυγχάνεται με τη χρήση τριών κάθετων διπλωμάτων (1 Τσέπη και 2 Μαχαίρια). Με την προσθήκη διπλωτικών συστηάτων (Μαχαίρι) μπορούμε να πάρουμε περισσότερες σελίδες.

Σχόλια