Τα διαβόητα παροράματα που απείλησαν να γκρεμίσουν την τάξη και τη νομιμότητα!
Οποιοσδήποτε περάσει 5-10 λεπτά στο ίντερνετ είναι κάτι παραπάνω από σίγουρο ότι θα συναντήσει ένα γλωσσικό ολίσθημα. Ορθογραφικά, συντακτικά και γραμματικά λάθη είναι πλέον η καθημερινή εμπειρία της online δραστηριότητας, ένα γεγονός αναπόφευκτο μιας ζωής που γεννιέται από τον εκρηκτικό συνδυασμό της αμάθειας με την ημιμάθεια.
Κι ενώ τα τυπογραφικά είναι λαθάκια που δεν επισύρουν συνήθως την καταστροφή (εκτός κι αν είσαι επιμελητής εκδόσεων φυσικά!), στις παρακάτω περιπτώσεις ήταν ικανά να φέρουν το τέλος. Το αποκαλυπτικό τέλος, καθώς μέχρι και οι θεοί ξεσηκώθηκαν από τις τυπογραφικές αυτές αβλεψίες...
Δεν είναι μυστικό ότι οι πολίτες του μικρού κρατιδίου συναντούν τη λέξη «Ιησούς» στην καθημερινότητά τους πολύ περισσότερο από κάθε άλλο άνθρωπο στον πλανήτη. Γι' αυτό και ήταν παγκόσμιο το σοκ από το παρόραμα, γιατί μιλάμε για τον απόλυτο θεματοφύλακα της (καθολικής) χριστιανοσύνης, το Βατικανό! Όταν λοιπόν το κρατίδιο κυκλοφόρησε το επετειακό αυτό μετάλλιο για να τιμήσει την εκλογή του νέου πάπα Φραγκίσκου στο ύπατο αξίωμα της καθολικής εκκλησίας, δεν ήταν λίγοι αυτοί που παρατήρησαν το εξαίσιο λάθος: το «Jesus» είχε δώσει τη θέση του στο «Lesus», φέρνοντας την ιερή μήνη στην παποσύνη. Το Βατικανό ανακάλεσε άρον-άρον τα μετάλλια για να τα καταστρέψει, όχι βέβαια πριν μπόλικα από δαύτα βρεθούν σε χέρια συλλεκτών και φτάσουν να αξίζουν πια αστρονομικά νούμερα, καθώς ο μικρός αριθμός τους τα παρακάνει συλλεκτικά! Όσο για το ποιος χρεώθηκε το λάθος, προφανώς η ευθύνη είναι συλλογική, καθώς μιλάμε για το ιερό κρατίδιο που το όνομα του Ιησού μνημονεύεται συνεχώς μέσα στην καθημερινότητα...
Ο Τζακ ο Αντεροβγάλτης αναγνωρίζεται από τα παγκόσμια εγκληματολογικά χρονικά ως ένας από τους πλέον διαβόητους κατά συρροή δολοφόνους της Ιστορίας. Ακόμα και σήμερα, 100 και πλέον χρόνια από τη στιγμή που τρομοκράτησε τους δρόμους του Λονδίνου, οι εγκληματολόγοι συνεχίζουν να ερίζουν για την ταυτότητα και τα κίνητρα πίσω από τις φρικιαστικές του πράξεις. Και βέβαια αυτό που τον έκανε ανάρπαστο στη συνείδηση του κόσμου δεν είναι άλλο από τη συνήθειά του να στέλνει τα σαρκαστικά αυτά γράμματα στην αστυνομία, γεγονός που του εξασφάλισε φήμη ζηλευτή ανάμεσα στους άλλους διεστραμμένους συναδέλφους του. Και οι τρεις επιστολές που θεωρούνται δικές του (το γράμμα «Dear Boss», η καρτ-ποστάλ «Saucy Jacky» αλλά και η επιστολή «From Hell») βρίθουν από ορθογραφικά λάθη, κάτι που βοήθησε τις Αρχές να ταυτοποιήσουν το μοναδικό εκφραστικό του στιλ. Έλα όμως που ο κόσμος δεν συμμεριζόταν την ίδια αγωνία. Μόλις λοιπόν η αστυνομία του Λονδίνου τύπωσε τις δύο πρώτες επιστολές στον καθημερινό Τύπο μπας και αναγνωρίσει κανείς τον γραφικό χαρακτήρα του Αντεροβγάλτη, αυτόματα σχεδόν το αστυνομικό τμήμα κατακλύστηκε από εκατοντάδες πλαστά γράμματα, καθώς ο κόσμος μας αποτελείται φαίνεται από ανόητους φαρσέρ! Και ήταν μάλιστα η ανορθόγραφη φύση του Τζακ που έκανε τη δουλειά των φαρσέρ παιχνιδάκι, αναγκάζοντας την αστυνομία να χάσει άπειρες ώρες μελετώντας τις πλαστές επιστολές, αντί να ασχολείται με τον serial killer...
Το περίφημο σύγγραμμα του επαναστατικού για την ιστορία της επιστήμης νου, εκεί που στρώνει το έδαφος για την ανθρώπινη κατανόηση της βαρύτητας και των νόμων της κίνησης, δεν χρειάζεται φυσικά συστάσεις, καθώς αποτελεί ένα από τα πλέον σημαντικά πονήματα της επιστήμης, χιλιομελετημένο στους αιώνες που θα έρχονταν. Γι' αυτό λοιπόν και είναι απορίας άξιο πώς κανείς δεν πρόσεξε το λάθος στη μαθηματική εξίσωση στα 3οο χρόνια ζωής του «Principia» (1687), μέχρι το 1987 δηλαδή! Ο Νεύτωνας κατέληξε σε λάθος συμπέρασμα σε μια από τις ξακουστές εξισώσεις του (βρήκε το εξαγόμενο της εξίσωσης να είναι 11, ενώ το σωστό ήταν 10,5), κάτι που διέφυγε από τους χιλιάδες μελετητές του συγγράμματος και εντοπίστηκε μάλιστα από 23χρονο φοιτητή φυσικής! Στην 8η Πρόταση του Τρίτου Τόμου του «Philosophiae Naturalis Principia Mathematica», εκεί που ο Νεύτωνας προσπαθεί να αποδείξει την εγκυρότητα της θεωρίας του μετρώντας τη μάζα, τη βαρύτητα και την πυκνότητα των πλανητών του ηλιακού μας συστήματος, εκεί έκανε το διαβόητο λαθάκι που κανείς δεν παρατήρησε ποτέ, εκτός φυσικά από τον δαιμόνιο σπουδαστή Robert Garisto. Κι αν αναρωτιέστε, ναι, πήρε «10'» στην πανεπιστημιακή του εργασία...
Το παγκόσμιο μπεστ-σέλερ έχει τυπωθεί περισσότερο από κάθε άλλο βιβλίο στον κόσμο, τα λάθη ήταν επομένως φυσικό να συμβούν. Κι ενώ τέτοια παροράματα δεν αλλάζουν συνήθως τον ρου της βιβλικής διδασκαλίας, υπάρχει και ένα που απείλησε σύσσωμη τη Βίβλο! Το διαβόητο λάθος της κακοτυπωμένης Βίβλου, που έχει ονομαστεί γλαφυρά «Wicked Bible», ξεχνά το «ου» μπροστά από το «μοιχεύσεις», αλλάζοντας άρδην τη βιβλική εντολή! Οι εκδότες της διαβόητης Βίβλου τιμωρήθηκαν με τσουχτερό πρόστιμο και αφαίρεση της εκδοτικής άδειας, ενώ η εκκλησία που είχε παραγγείλει την έκδοση επιδόθηκε σε ιερό πόλεμο για τη συγκέντρωση και την καύση(!) όλων των βλάσφημων αντιτύπων. Και αυτό δεν είναι καν το μόνο λάθος που έγινε ποτέ σε τύπωμα Βίβλου, αν και είναι φυσικά το πλέον γνωστό...
Όπως και στη Βίβλο, τα παροράματα στο Κοράνι είναι μεγάλη ιστορία και μπορούν να βάλουν σε περιπέτειες τον πλανήτη! Όπως έβαλαν τον Ahmad al-Kulaib, τον επικεφαλής κρατικής έκδοσης του Κορανιού, το οποίο εκδόθηκε με ουκ ολίγα λάθη στις σελίδες του. Τα παροράματα αυτά σήμαναν την πολιτική αυτοκτονία του Kulaib, ο οποίος υπηρετούσε στο Κουβέιτ ως υπουργός Ισλαμικών Θεμάτων, βάζοντας τη χώρα σε περαιτέρω περιπέτειες: από τη δημόσια κατακραυγή, ο εμίρης του Κουβέιτ, σεΐχης Jaber al-Ahmad al-Sabah, αναγκάστηκε να διαλύσει τη Βουλή και να προκηρύξει επείγουσες εκλογές, με κεντρικό θέμα το ιερό βιβλίο του μουσουλμανικού κόσμου! Όσο για τον απρόσεκτο υπουργό, κατηγορήθηκε ότι προσπάθησε να βεβηλώσει την ισλαμική πίστη, καθώς επέτρεψε την κυκλοφορία του βέβηλου Κορανιού...
Το όνομα του Ουίλιαμ Σέξπιρ συνδέεται όσο κανένα με την προαγωγή της αγγλικής γλώσσας, καθώς ο φημισμένος δραματουργός πήγε την αγγλική γραμματεία μπόλικα επίπεδα παραπάνω. Παρά τον λεκτικό πλούτο όμως και τις ιντριγκαδόρικες περιγραφές του, ο ίδιος είχε πρόβλημα να αποφασίσει πώς γράφεται τελικά το επίθετό του! Και εδώ είναι το περίεργο, πώς ένας από τους γνωστότερους θεατρικούς συγγραφείς του κόσμου δεν μπορούσε να συλλαβίσει το όνομά του. Έχουν βρεθεί 6 διαφορετικές υπογραφές του Shakespeare (Shaksper, Shakspere, Shakspeare κ.λπ.), φέρνοντας έριδες και διαμάχες στην κλασική γραμματεία, η οποία ψάχνει ακόμα τον λόγο για τους διαφορετικούς τρόπους γραφής του ονόματός του! Μπορεί να ήταν αχτύπητος στο χτίσιμο των χαρακτήρων και την ίντριγκα, όχι όμως και στην ορθογραφία...
Κι αν του Σέξπιρ του το συγχωρούμε γιατί έζησε σε μια εποχή ιδιαίτερη για το πνεύμα και τα γράμματα, πώς να δικαιολογήσεις την Τζέιν Όστιν, το παιδί-θαύμα της γραφής; Ως εξαίσιο δείγμα λοιπόν της μαεστρίας της στον γραπτό λόγο στέκει η ιστορία που έγραψε παιδί ακόμα και ονόμασε «Αγάπη και φιλία» (Love and Freindship, και όχι το σωστό Friendship). Κι αν αυτό ήταν λαθάκι της παιδικότητας, η Όστιν συνέχισε με την κακή ορθογραφία σε όλη την ενήλικη καριέρα της, γινόμενη φόβος και τρόμος για τους διορθωτές της στον εκδοτικό! Και μάλιστα δεν ήταν η μόνη συγγραφέας που δεν τα πήγαινε καλά με την ορθογραφία, καθώς η σειρά των ανορθόγραφων λογοτεχνών και πλούσια είναι και μακρά: Τζον Κιτς, Έρνεστ Χέμινγουεϊ, Σκοτ Φιτζέραλντ, Γουίλιαμ Φόκνερ, Αγκάθα Κρίστι και δεν συμμαζεύεται! Ο Χέμινγουεϊ μάλιστα έλεγε στον εκδότη του ότι η δουλειά του ήταν να διορθώνει τα ορθογραφικά του συγγραφέα...
Η μηχανή αναζήτησης είναι στις μέρες μας τόσο δημοφιλής που το ρήμα «google» χρησιμοποιείται πια στην αγγλική ως συνώνυμο του «ψάχνω για κάτι». Κι αν αναρωτιέστε γιατί το ρήμα google δεν γράφεται με κεφαλαίο, είναι γιατί η Google (ο διαδικτυακός κολοσσός) είναι έτοιμη να στείλει μηνύσεις σε όποιον το κάνει, καθώς μέχρι και από τα λεξικά έχει απαγορεύσει να χρησιμοποιούν το όνομά της ως ρήμα της αγγλικής! Κι αυτό γιατί φοβάται λέει ότι το πατενταρισμένο όνομά της θα χάσει την υπόστασή του ως εταιρία, αν περιληφθεί στην καθημερινή χρήση της τρέχουσας αγγλικής. Το πράγμα γίνεται μάλιστα ακόμα πιο περίεργο γιατί και η ίδια η λέξη «google» είναι κακή ορθογραφία του «googol», του περίφημου αριθμού 10 στην εκατοστή δύναμη (10 με 100 μηδενικά δηλαδή), το οποίο έμαθαν οι περισσότεροι από μας από την ταινία «Επιστροφή στο Μέλλον». Όταν λοιπόν οι δύο εμπνευστές της Google, Larry Page και Sergey Brin, έψαχναν όνομα για τη μηχανή αναζήτησης που είχαν σκαρώσει πίσω στο 1996, κατέληξαν τελικά στο «googol». Και τότε άρχισαν τα ωραία: ο Page ζήτησε από προγραμματιστή του να τσεκάρει αν το domain name «googol.com» ήταν διαθέσιμο και εκείνος έκανε λάθος στον συλλαβισμό της λέξης, ψάχνοντας τελικά και βρίσκοντας ελεύθερο το «google.com»! O Larry λάτρεψε το παρόραμα και τον νέο τρόπο γραφής κι έτσι το τυπογραφικό των 160 δισ. δολαρίων έμεινε για πάντα...
Το τυπογραφικό που θα έμενε απαρατήρητο αν δεν ήταν τα Όσκαρ
Την τραγική ιστορία του Solomon Northup την ξέρουμε πλέον όλοι, καθώς λίγοι δεν έχουν δει ακόμα την οσκαρική ταινία «12 χρόνια σκλάβος». Και βέβαια το τυπογραφικό του συντάκτη των «New York Times» θα παρέμενε για πάντα στο σκοτάδι, αν δεν ήταν η βράβευση των Όσκαρ και ο κακός χαμός που έγινε τόσο με την ταινία όσο και με τον πρωταγωνιστή της. Και εξηγούμαστε: ήταν στα 1853 όταν η περίφημη εφημερίδα αφιέρωσε άρθρο της στα χρονικά του ανθρώπου που πιάστηκε παράνομα σκλάβος, το οποίο εντοπίστηκε το 2014 από μελετητή, περισσότερα από 160 χρόνια δηλαδή από την κυκλοφορία του φύλλου! Οι «New York Times» είχαν γράψει λανθασμένα το όνομα του ζοφερού πρωταγωνιστή της ιστορίας και ως «Northrop» και ως «Northrup», ένα αθώο λαθάκι δηλαδή που εντοπίστηκε μετά τη βράβευση της ταινίας με Όσκαρ και ανάγκασε πολλούς να ξεψαχνίσουν τα ιστορικά κιτάπια. Και βέβαια η εφημερίδα απολογήθηκε πρόσφατα για το λάθος των 16 δεκαετιών...
Σχετικά άρθρα
- 17 πράγματα που μαθαίνεις για τη γραφιστική μετά τη σχολή
- 10 Λόγοι για να μην δουλεύετε ποτέ τζάμπα
- Πώς να χειρίζεστε τις αντιρρήσεις των πελατών σας!...
- Τα στάδια παραγωγής του εντύπου χθες και σήμερα
- Η διαδικασία εκτύπωσης σε τρία στάδια
- Τα τυπογραφικά λάθη που λίγο έλειψε να αλλάξουν την Ιστορία
- Τυπογραφικά λάθη που κόστισαν πολύ
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου