Σήμανση συσκευασιών



Όλες οι συσκευασίες που κυκλοφορούν στην αγορά φέρουν ορισμένα διακριτικά σχήματα και αριθμούς που εξυπηρετούν συγκεκριμένους σκοπούς και έχουν άμεση σχέση με τις νομοθετικές ρυθμίσεις κάθε χώρας. Από τα σχέδια περιβαλλοντολογικής ευαισθησίας μέχρι τους γραμμωτούς κώδικες (bar-codes) όλες οι συσκευασίες πρέπει να φέρουν διακριτικά. 

Σήμανση συσκευασιών μεταφοράς 
Τα τυποποιημένα σύμβολα του παρακάτω πίνακα χρησιμοποιούνται παγκοσμίως και δίνουν σαφείς οδηγίες για τον τρόπο μεταχείρισης των συσκευασιών κατά τη μεταφορά τους. 
























Σήμανση ασφαλείας
Η σωστή χρήση και αποθήκευση των επικίνδυνων ουσιών προϋποθέτει την ταξινόμηση και επισήμανσή τους.
Υπάρχουν ενώσεις τοξικές, εύφλεκτες, διαβρωτικές, καρκινογόνες κ.λπ. Ο απλούστερος τρόπος αντιμετώπισης των κινδύνων είναι η ταξινόμηση των ουσιών σε λίγες βασικές κατηγορίες και η κατάλληλη επισήμανσή τους με εύκολα αναγνωρίσιμα σύμβολα. Οι ορισμοί που περιέχονται στα κείμενα αυτά είναι απλοί και γενικοί και σκοπό έχουν την ταχεία κατάταξη.
Εκρηκτικές είναι π.χ. «ουσίες και παρασκευάσματα που δύναται να εκραγούν υπό την επίδραση φλογός ή που είναι ευαίσθητα σε κρούσεις ή τριβές από το δινιτροβενζόλιο». Τοξικές είναι οι «ουσίες και παρασκευάσματα που δια της εισπνοής, καταπόσεως ή δια του δέρματος δύνανται να προκαλέσουν σοβαρούς κινδύνους για την υγεία, οξείς ή χρόνιους, ακόμη και το θάνατο».
Δεδομένου ότι μια ουσία μπορεί να παρουσιάζει ταυτόχρονα περισσότερες ιδιότητες, είναι δυνατός ο πολλαπλός χαρακτηρισμός (π.χ. ουσία εύφλεκτη και επιβλαβής) που συνοδεύεται από τα αντίστοιχα σήματα. Το σήμα κάθε κατηγορίας είναι ένα τετράγωνο σε πορτοκαλί φόντο με ένα σχέδιο που απεικονίζει ή συμβολίζει τη δράση των χημικών της ομάδας. Το σήμα συνοδεύεται από ένα λατινικό γράμμα το οποίο σε ορισμένες περιπτώσεις ακολουθείται από ένα δείκτη ή το σύμβολο + (π.χ. οι εξαιρετικά εύφλεκτες ουσίες φέρουν το F+, οι επιβλαβείς το Xn, οι διαβρωτικές το C κ.λπ.).
Τα σήματα αποτελούν το πρώτο επίπεδο πληροφοριών που είναι δυνατόν να αντλήσει ένας εργαζόμενος για τη δράση ενός χημικού.



Σήμανση οικολογικών συσκευασιών
Τις τελευταίες δεκαετίες η παγκόσμια αγορά συνειδητοποίησε πως η ανεξέλεγκτη παραγωγή συσκευασιών από διάφορα μη βιοδιασπόμενα υλικά προκαλεί οξύτατο οικολογικό πρόβλημα. Έπρεπε, λοιπόν, να επιβληθούν κυρώσεις και νόμοι, για να περιορισθεί η ρύπανση και να ενισχυθεί η ανακύκλωση. 
Στις χώρες τις Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τη Γερμανία να πρωτοστατεί σε αυστηρότητα, καθιερώθηκαν: 
α) Διατάξεις οι οποίες επιβαρύνουν τους κατασκευαστές με δασμούς για τις μη επιστρεφόμενες συσκευασίες 
β) Ολικές απαγορεύσεις για συγκεκριμένους τύπους υλικών συσκευασίας και 
γ) Αντιρρυπαντικοί νόμοι που εφαρμόζονται για τη διάθεση των συσκευασιών. 
Παράλληλα την εμφάνισή τους έκαναν διάφορα διακριτικά στις συσκευασίες, με στόχο να ενημερώσουν τους καταναλωτές ότι το προϊόν που αγοράζουν δεν μολύνει το περιβάλλον. 
Το πιο γνωστό από αυτά τα σύμβολα που έκανε την εμφάνισή του στις αρχές της δεκαετίας του 90, είναι η πράσινη βούλα (εικ.1). 



Τα προϊόντα που φέρουν αυτή τη βούλα κοστίζουν στη Γερμανία κάτι παραπάνω (περίπου 0,01€) και τα χρήματα αυτά κινούν έναν ολόκληρο μηχανισμό συλλογής σκουπιδιών. Υπολογίζεται ότι στη Γερμανία κάθε πολίτης πληρώνει το μήνα €1,9 για τις συσκευασίες που φέρουν τη βούλα. Δηλαδή, συσκευασίες με αυτό το διακριτικό δεν είναι υποχρεωτικό να επιστρέφονται στον τόπο αγοράς, αφού ο κάτοχος έχει πληρώσει για την αποκομιδή τους από τον Δήμο. 
Πέρα από την πράσινη βούλα υπάρχει το οικολογικό σήμα, το οποίο διαφέρει από χώρα σε χώρα και ορισμένα απεικονίζονται στην εικόνα 2. 



Μία βιομηχανία που επιθυμεί το οικολογικό σήμα πρέπει να πληροί 100% τα κριτήρια που έχουν θεσπιστεί από τις αρμόδιες αρχές, οι οποίες για τη χώρα μας είναι το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. και συγκεκριμένα το Ανώτατο Συμβούλιο Απονομής Οικολογικού Σήματος (ΑΣΑΟΣ). 
Τα οικολογικά σήματα πέρα από το αδιαμφισβήτητο καλό που προσφέρουν στην προστασία του περιβάλλοντος, μπορεί και πρέπει να προβάλλονται από τους παραγωγούς. 
Πολλές φορές ένα σήμα, μία πιστοποίηση ή ακόμα και η χρήση οικολογικών υλικών στην παρασκευή του προϊόντος, γίνονται πολύτιμα εργαλεία πωλήσεων.

Σήμανση ελληνικών προϊόντων
Αν και τυπικώς το ελληνικό brand name αφορά τη στήριξη των ελληνικών προϊόντων στις ξένες αγορές, επί της ουσίας οι ελληνικές επιχειρήσεις αποβλέπουν σε οφέλη από την εσωτερική αγορά. Δεκάδες ελληνικές παραγωγικές επιχειρήσεις καταναλωτικών προϊόντων, αντιλαμβανόμενες την προτίμηση των καταναλωτών στην αγορά ελληνικών προϊόντων, «ζωγράφισαν» τα τελευταία χρόνια την ελληνική σημαία ως εικαστική αναφορά στις συσκευασίες τους. Παράλληλα η «καταγωγή» των προϊόντων έχει παίξει αποφασιστικό ρόλο στην πολιτική μάρκετινγκ που ακολουθούν εκατοντάδες επιχειρήσεις, οι οποίες διαπιστώνοντας έντρομες την κατάρρευση των πωλήσεων και κυρίως της καταναλωτικής ζήτησης στην περίοδο της κρίσης απευθύνθηκαν στους καταναλωτές επιδιώκοντας να «ξυπνήσουν» τον υφέρποντα «οικονομικό εθνικισμό» τους.



Η απόφαση αφορά το εικαστικό μέρος του σήματος και τον λογότυπο – υπεγράφη από τον κ. Γιακουμάτο, ενώ ο ΕΛΓΟ-Δήμητρα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και το Γενικό Χημείο του Κράτους ήδη σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Εμπορίου και τους αντίστοιχους κλαδικούς φορείς έχουν επεξεργαστεί, προκειμένου να κερδίσουν χρόνο, τους σχετικούς κανονισμούς που αφορούν την απονομή του σήματος στα γαλακτοκομικά προϊόντα και στα αλκοολούχα ποτά αντιστοίχως, ενώ ήδη επεξεργάζονται τον σχετικό κανονισμό στα ελαιοκομικά προϊόντα (ελαιόλαδο και επιτραπέζιες ελιές).
Αξίζει να σημειωθεί ότι, υπεύθυνη για το σήμα ήταν η Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης. Η διαδικασία για την έγκριση της απονομής εθνικού σήματος στα ελληνικά προϊόντα ξεκίνησε από τον Μάιο του 2010, όταν υπουργός Ανάπτυξης – Οικονομίας λεγόταν τότε – ήταν η κυρία Λούκα Κατσέλη, ενώ βασικός πρωταγωνιστής ήταν ο γενικός γραμματέας Εμπορίου κ. Στέφανος Κομνηνός.
Η έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή δόθηκε έναν χρόνο αργότερα, δηλαδή το 2011, ενώ η απόφαση έγινε δυνατόν να υπογραφεί μόλις το 2012. Τον Μάρτιο του 2013 ο τότε υφυπουργός κ. Θανάσης Σκορδάς προκήρυξε τον σχετικό διαγωνισμό και ενάμιση χρόνο αργότερα έγιναν η επιλογή του σήματος και η έκδοση της σχετικής υπουργικής απόφασης.


Σχετικά άρθρα

Πηγές

Σχόλια