Μια γραμματοσειρά (font) είναι ένα σύνολο τυπογραφικών χαρακτήρων (γλύφοι), σχεδιασμένων με γνώμονα την αρμονία και την ομοιομορφία μεταξύ τους. Συνήθως, μια γραμματοσειρά περιλαμβάνει τα γράμματα του ελληνικού και αγγλικού αλφάβητου, μια σειρά αριθμών, σημεία στίξης, σύμβολα κ.ό.κ. Μπορεί, επίσης, να αποτελείται εξ ολοκλήρου από ιδεογράμματα και σύμβολα, π.χ. μαθηματικά σύμβολα, μουσικές νότες, σύμβολα χαρτογράφησης κ.ο.κ.
Ο όρος «Γλύφος» χρησιμοποιείται από την γλωσσολογία και την τυπογραφική ορολογία, για να περιγραφεί η μορφή ενός γράμματος ή συμβόλου. Χρησιμοποιήθηκε, αρχικά, στην Αγγλική γλώσσα το 1727 ως όρος της τυπογραφίας (Glyph), ως δάνειο του γαλλικού όρου "glyphe" που προέρχεται από την ελληνική λέξη γλυφή (σκάλισμα, χάραγμα), εξ ου και Ιερογλυφικά. Τις περισσότερες φορές δεν υπάρχει μια αυτόνομη γραμματοσειρά, άλλα μια οικογένεια γραμματοσειρών. Κάθε οικογένεια έχει κοινά χαρακτηριστικά ως προς το design των χαρακτήρων και ταυτόχρονα, συμπεριλαμβάνει όλες τις παραλλαγές τους όσο αφορά τα βάρη, bold, italics κ.λπ.
Οι βασικές κατηγορίες γραμματοσειρών
Serif
Το βασικό χαρακτηριστικό των Serif γραμματοσειρών είναι οι πατούρες που διακρίνονται καθαρά σε σχέση με το υπόλοιπο σχήμα του γράμματος. Τα στοιχεία αυτού του τύπου κατάγονται από τους Ρωμαίους τέκτονες που σκάλιζαν στο τελείωμα κάθε πλευράς του γράμματος μια πατούρα για να ενισχύουν την παρουσία τους. Οι γραμματοσειρές Serif χρησιμοποιούνται κυρίως σε μεγάλα κείμενα γιατί θεωρούνται ότι προσφέρουν την μεγαλύτερη αναγνωσιμότητα. Χωρίζονται σε υποκατηγορίες όπως οι Old Style και οι Modern ή Didone ανάλογα με το έτος και τη σχεδίαση, καθώς και σε αρκετές παραλλαγές όπως οι Slab Serif και οι Νεοκλασσικές εξαιτίας των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών τους.
Υποκατηγορίες Serif
Old Style
Οι γραμματοσειρές αυτές σχεδιάστηκαν το 16ο αιώνα, με κάθετα και οριζόντια στελέχη, έχουν μεσαία αντίθεση, μεσαίες σε μέγεθος πατούρες και λοξό άξονα. Παραδείγματα Old Style γραμματοσειρών είναι οι Garamond, Caslon, Goudy Old Style κ.ά.
Modern ή Didone (Μοντέρνες)
Οι γραμματοσειρές που ανήκουν σε αυτή την ομάδα χρησιμοποιήθηκαν το δεύτερο μισό του 18ου αιώνα, έχουν πολύ μεγάλη αντίθεση, λεπτές ίσιες πατούρες και κατακόρυφο άξονα. Παραδείγματα Modern γραμματοσειρών είναι οι Bodoni, Didot κ.ά.
Παραλλαγές Serif
Slab Serif
Γραμματοσειρές που εμφανίστηκαν τον 19ο αιώνα παράλληλα με την περίοδο της Βιομηχανικής Επανάστασης. Παχιές μαύρες γραμματοσειρές, με ιδιαίτερα χοντρές τετράγωνες πατούρες. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι οι Clarendon, Century κ.ά.
Neoclassical ή Transitional
Αναπτύχθηκαν τον 18ο αιώνα, έχουν ιδιαίτερο στιλ και τα πλάγια τους γράμματα έχουν συνήθως καλλιγραφικό χαρακτήρα. Έχουν μεγάλη αντίθεση, μικρές σε μέγεθος πατούρες και ελάχιστα λοξό άξονα. Παραδείγματα neoclassical γραμματοσειρών είναι οι Baskerville, Bookman, Cheltenham κ.ά.
Sans Serif
Γραμματοσειρές με μοντέρνο ύφος με βασικό χαρακτηριστικό ότι δεν έχουν πατούρες. Θεωρούνται ότι οι γραμματοσειρές αυτού του τύπου δεν διευκολύνουν στην ανάγνωση μεγάλων κειμένων, επειδή τους λείπει η πατούρα όπως στις αντίστοιχες Serif. Συνήθως όμως χρησιμοποιούνται για μικρά κείμενα, υπότιτλους, λεζάντες, επικεφαλίδες κ.λπ.
Ιστορικές
Οι γραμματοσειρές αυτές βασίζονται στην ομοιότητα των τυπογραφικών τους στοιχείων με τα παλιά χειρόγραφα κείμενα. Έτσι υπάρχουν οι Blackletters (Γοτθικά, Block) γραμματοσειρές βασισμένες στο γραφικό στυλ των γερμανικών χειρογράφων του μεσαίωνα, οι Βυζαντινές με πρότυπο τα βυζαντινά χειρόγραφα και αυτές με Αρχαία ελληνικά στοιχεία, αντίγραφα των αρχαίων ελληνικών επιγραφών.
Venetian ή Humanistic (Ανθρωπιστικές)
Γραμματοσειρές που αναπτύχθηκαν στη Βενετία το δεύτερο μισό του 15ου αιώνα. Οι γραμματοσειρές αυτές στηρίζονται σε ρωμαϊκά επιγραφικά πρότυπα, έχουν χαμηλή αντίθεση, χοντρές πατούρες που ξεκινούν ψηλά από το στέλεχος και έχουν αρκετά λοξό άξονα. Παραδείγματα Humanistic γραμματοσειρών είναι οι Jenson και Centaur.
Script (Χειρόγραφες)
Γραμματοσειρές που μιμούνται τον ανθρώπινο γραφικό χαρακτήρα και όταν τυπώνονται τα στοιχεία μοιάζουν να ενώνονται μεταξύ τους.
Decorative (Διακοσμητικές)
Γραμματοσειρές που δίνουν έμφαση σε ένα ιδιαίτερο design και περιέχουν γράμματα που θα μπορούσαν να θεωρηθούν εικόνες ή οπτικά σύμβολα.
Πρόκειται για μη-αλφαβητικές γραμματοσειρές που περιέχουν αποκλειστικά σύμβολα.
Δείγματα Γραμματοσειρών
Σχετικά άρθρα
- Γραμματοσειρές - τα πρώτα βήματα
- Τα βασικά χαρακτηριστικά των τυπογραφικών στοιχείων
- Η ανατομία των τυπογραφικών στοιχείων
- The Periodic Table of Typefaces
- Where should i buy fonts?
Πηγές
- Στοιχεία της τυπογραφικής τέχνης, Πανεπιστημιακές εκδόσεις Κρήτης
- Graphic Design, εκδόσεις Gramma
- Τυπογραφία, Ambrose Harris, Dart Books
- To σχέδιο του γράμματος, Τάκης Κατσουλίδης
- Εταιρεία Ελληνικών Τυπογραφικών Στοιχείων
- Wikipedia
- Γραμματοσειρές MgOpen
- Γραφίς
- Luc Devroye
- Counterspace
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου