Κατασκευή χειροποίητου χαρτιού



Στο άρθρο αυτό θα δείτε τη διαδικασία κατασκευής ανακυκλωμένου χαρτιού. Η διαδικασία αυτή περιλαμβάνει τρία στάδια που εδώ και 20 αιώνες παραμένουν αναλλοίωτα: τη δημιουργία του χαρτοπολτού, τον σχηματισμό του φύλλου και το στέγνωμα.
Αυτά τα στάδια αρκεί να ακολουθήσετε κι εσείς για να φτιάξετε το δικό σας χαρτί, ανακυκλώνοντας παλιές εφημερίδες, χαρτί εκτυπωτή κ.λπ. Η διαδικασία είναι εύκολη και το αποτέλεσμα θα σας αποζημιώσει, δεδομένου ότι το χαρτί που θα φτιάξετε έχει πολλές εφαρμογές.


Τα υλικά που θα χρειαστείτε είναι: 
  • Ένα ξύλινο τελάρο, με μεταλλική σίτα.
  • Ένα ταψί ή μια ορθογώνια πλαστική λεκάνη που να χωρά το ξύλινο τελάρο.
  • Ένα Μπλέντερ
  • Απορροφητικά χαρτιά και κομμάτια από τσόχα
  • Αλουμινόχαρτο
  • Ένα πλαστικό κουτάλι
  • Ειδικό ρολό 
  • Ειδική πρώτη ύλη χαρτιού ή απλό άχρηστο χαρτί, κατά προτίμηση παλιές φωτοτυπίες ή γραμμένα τετράδια. Αυτά δημιουργούν χαρτί καλύτερης ποιότητας από ότι η εφημερίδα.

Η πρώτη ύλη του χαρτιού (στο μεταλλικό μπολ)
γίνεται πολτός με τη χρήση ενός απλού μπλέντερ.

Δημιουργία χαρτοπολτού
Σε περίπτωση που έχετε πρώτη ύλη χαρτιού την βάζετε κατευθείαν στο μπλέντερ, με νερό και την κάνετε πολτό. Σε περίπτωση που θα ανακυκλώσετε παλαιότερα χαρτιά, τότε τα σχίζετε σε μικρά κομμάτια και τα βάζετε να μουλιάσουν σε ζεστό νερό για μια μέρα (η αναλογία είναι περίπου 5 λίτρα για κάθε 50 γρ. στεγνού χαρτιού). Με το μπλέντερ χτυπάμε μικρή ποσότητα από τα μουλιασμένα χαρτιά με λίγο νερό, μέχρι το μείγμα να γίνει ομοιογενές. Μετά προσθέτουμε, στο μπλέντερ, νερό μέχρι να γεμίσει και ανακατεύουμε τον αραιωμένο πολτό με ένα πλαστικό κουτάλι.

Ο πολτός ανακατεύεται με συγκεκριμένες αναλογίες
σε μια λεκάνη με νερό και στη συνέχεια ανασύρεται
με μια ειδικά διαμορφωμένη σίτα. 

Σχηματισμός φύλλου
Σε περίπτωση που θέλετε το φύλλο σας να είναι μικρότερο από το τελάρο, βάζετε αλουμινόχαρτο περιμετρικά, αφήνοντας ελεύθερη μια παραλληλόγραμμη επιφάνεια στο κέντρο της σίτας. 
Γεμίζετε με νερό το ταψί ή την πλαστική λεκάνη και ρίχνετε τον αραιωμένο πολτό. Ανακατέψτε καλά, ώστε τα υπολείμματα του χαρτιού να είναι κατανεμημένα ομοιόμορφα στο μείγμα.
  
Ο πολτός κάθεται μόνο στο σημείο της σίτας
από όπου μπορεί να περνάει το νερό.

Στη συνέχεια βάζετε το ξύλινο τελάρο μέσα στο ταψί ή την πλαστική λεκάνη με τη σίτα στην πάνω πλευρά. Βυθίστε το ξύλινο τελάρο στη λεκάνη κρατώντας το κατακόρυφα. Καθώς το βυθίζετε στο νερό στρέψτε το σε οριζόντια θέση. Βγάλτε το ξύλινο τελάρο απ’ το νερό με συνεχόμενη κίνηση, κρατώντας το παράλληλο με τον πυθμένα της λεκάνης. Ο πολτός κάθεται μόνο στο σημείο της σίτας από όπου μπορεί να περνάει το νερό. Φροντίστε ώστε να μην υπάρχουν κενά χαρτοπολτού στο φύλλο.

Το περιεχόμενο της σίτας το τοποθετούμαι σε ειδικά
απορροφητικά χαρτιά και τα πιέζουμε με το ειδικό ρολό.


Στέγνωμα
Αναποδογυρίστε το τελάρο και τοποθετήστε πάνω στην τσόχα το λεπτό στρώμα χαρτοπολτού. Πιέστε δυνατά και ανασηκώστε το τελάρο ξεκινώντας απ’ τη μια πλευρά. Το νεοσχηματισμένο φύλλο χαρτιού θα μείνει πάνω στη βρεγμένη τσόχα. Το περιεχόμενο της σίτας το τοποθετούμαι ανάμεσα σε βρεγμένα κομμάτια τσόχας και τα πιέζουμε με το ειδικό ρολό.


Χειροποίητα χαρτιά σε διάφορα πάχη, μεγέθη και χρώματα.

Επαναλάβετε τη διαδικασία απλώνοντας πάνω από το χαρτί που μόλις έχετε φτιάξει μια άλλη τσόχα, αφού πρώτα την βουτήξετε στο νερό. Μετά τοποθετήστε πάνω της το επόμενο φύλλο. Εναλλάσσετε με τον ίδιο τρόπο φύλλα χαρτιού και τσόχες.

Τοποθετήστε τη στοίβα με τις τσόχες ανάμεσα σε δύο άκαμπτες επιφάνειες και συμπιέστε τις για να φύγει το πολύ νερό. Στη συνέχεια κρεμάστε τις τσόχες, κάθε μια μ’ ένα φύλλο χαρτιού κολλημένο πάνω της, σε μια απλώστρα. Μόλις τα φύλλα στεγνώσουν, ξεκολλήστε τα προσεκτικά από τις τσόχες. Το χαρτί σας είναι έτοιμο!



Άλλες ιδέες

  • Αν θέλετε να φτιάξετε χοντρές σελίδες χαρτιού τότε μπορείτε να στραγγίζετε 2 ή περισσότερες σελίδες την μια πάνω στην άλλη
  • Μπορείτε να προσθέσετε χρώμα είτε κατά τη διαδικασία της πολτοποίησης είτε μέσα στο ταψί με το νερό. 
  • Μπορείτε πάνω στη σίτα να βάλετε καλά αποξηραμένα φύλλα ή κομμάτια από άχυρο και να ρίξετε τον πολτό από πάνω. Έτσι στο χαρτί θα ενταχτούν και θα κολλήσουν τα φύλλα ή το άχυρο.
  • Όταν ο πολτός είναι πάνω στη σίτα και πριν ξεκινήσετε το στράγγισμα, μπορείτε να προσθέσετε διακοσμητικά φύλλα, λεπτές κορδέλες, μοτίβα κομμένα από χαρτί περιτυλίγματος ή από χαρτοπετσέτες. 



Ένα ολόκληρο βιβλίο φτιαγμένο από χειροποίητο χαρτί.

Χρήσιμες συμβουλές
  • Μην χρησιμοποιήσετε χαρτιά ιλουστρασιόν ή πλαστικοποιημένα γιατί δεν διαλύονται εύκολα.
  • Για να βεβαιωθείτε ότι ο χαρτοπολτός έχει χτυπηθεί σωστά, ρίξτε μια μικρή ποσότητα απ’ το μίξερ σ’ ένα ποτήρι γεμάτο νερό και αναδέψτε δυνατά. Αν δεν φαίνονται κόμποι ή μεγαλύτερα κομμάτια χαρτιού, τότε ο χαρτοπολτός είναι έτοιμος.
  • Μόλις το ξύλινο τελάρο αρχίσει να βγαίνει απ’ την επιφάνεια του νερού, ανακινήστε το δεξιά-αριστερά και μπρος-πίσω. Έτσι οι ίνες του χαρτιού θα κατανεμηθούν ομοιόμορφα και θα διαπλεκούν μεταξύ τους (άρα θα γίνει πιο ανθεκτικό το φύλλο).
  • Για να φτιάξετε φύλλα χωρίς καθόλου κυματισμούς, μόλις στεγνώσουν και ξεκολλήσουν απ’ τις τσόχες βάλτε τα για μερικές μέρες κάτω από κάποιο βάρος, π.χ. μια στοίβα από βαριά βιβλία.
  • Αποφύγετε να αγγίξετε το λεπτό στρώμα του χαρτιού ή να στάξετε επάνω του νερό, γιατί όποιο σημάδι σχηματιστεί σ’ αυτό το στάδιο, θα μείνει ανεξίτηλα χαραγμένο πάνω του. (Το στρώμα του χαρτιού έχει πάχος μερικά χιλιοστά, αλλά στο στέγνωμα θα χάσει πολύ νερό και θα λεπτύνει.
  • Στο τέλος της εργασίας μπορείτε να μαζέψετε τον χαρτοπολτό που έχει περισσέψει στη λεκάνη με ένα σουρωτήρι και να τον φυλάξετε σ’ ένα δοχείο, ώστε να τον χρησιμοποιήσετε την επόμενη φορά.
  • Έχετε κατά νου ότι αφού στεγνώσει το χαρτί, το χρώμα του ξανοίγει πολύ.


Πηγές