Εκτυπώσεις όφσετ - Offset Printing

την

Μια συνοπτική περιγραφή της εκτυπωτικής τεχνολογίας Όφσετ.

Κείμενο & εικόνες:
Χρήστος Κουτρουδίτσος  
ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ           

Η εκτύπωση όφσετ είναι η πλέον διαδεδομένη μέθοδος εκτύπωσης. Πάνω από το 40% όλων των τυπωμένων προϊόντων τυπώνονται με την Offset. Η όφσετ δουλεύει με πολύ απλό τρόπο. Χρησιμοποιεί τρεις κυλίνδρους (καζάνια) για να μεταφέρει την εικόνα στο προς εκτύπωση υπόστρωμα (όπως χαρτί, πλαστικό, μέταλλο κ.λ.π.). 
Το κύριο χαρακτηριστικό της όφσετ εκτύπωσης είναι ότι τα εκτυπώσιμα και μη εκτυπώσιμα στοιχεία της εικόνας μας βρίσκονται στην ίδια επιφάνεια. Η μελάνωση στα προς εκτύπωση σημεία επιτυγχάνεται χάρη στο χημικό γεγονός ότι το νερό δεν αναμιγνύεται με το λάδι. Στην πράξη η μέθοδος εκτύπωσης της όφσετ έχει δανειστεί αυτήν την ιδιότητα από την λιθογραφία, γι΄ αυτό και συχνά αναφέρεται και ως Λιθογραφική Εκτύπωση.



Τύποι μηχανών Offset
Οι μηχανές Offset χωρίζονται σε δύο κύριες κατηγορίες:

Α) Τις επίπεδες ή μηχανές φύλλου: Είναι αυτές στις οποίες το τυπωμένο προϊόν εξάγεται σε φύλλα καθώς επίσης τροφοδοτείται και με φύλλα. Το κάθε φύλλο τυπώνεται μόνο του. Διακρίνονται από το σχήμα τους δηλ. το μέγεθος της εκτυπώσιμης επιφάνειας, που αναφορικά μπορεί να είναι 35Χ50 εκατοστά, 50Χ70 εκατοστά, 70Χ100 εκατοστά κ.λ.π. και από την σύνθεσή τους δηλ. Μονόχρωμες, Δίχρωμες, Τετράχρωμες, Εξάχρωμες κ.ο.κ.

Β) Τις κυλινδρικές Offset (Web Offset): Είναι αυτές που η τροφοδοσία τους γίνεται από ένα συνεχές χαρτί σε ρολλό. Το εξαγόμενο προϊόν μπορεί να είναι κομμένα φύλλα ή διπλωμένα τυπογραφικά ή ενιαίο έντυπο π.χ. εφημερίδα. Διακρίνονται από το μήκος του φύλλου που "κόβουν" στην εξαγωγή (Cut Off) π.χ. 58 εκ. και από το πλάτος του ρολλού που μπορούν να δεχτούν π.χ. 96 εκ.

Σίγουρα αυτά δεν είναι τα μοναδικά χαρακτηριστικά και διαφορές αυτών των τύπων. Ευελπιστούμε σταδιακά να μπορέσουμε να δώσουμε μια εκτενέστερη περιγραφή.

Εφαρμογές και Προϊόντα
Οι εφαρμογές εκτύπωσης με την Offset γίνονται σε εύκαμπτα υλικά όπως χαρτί, χαρτόνι, πλαστικό, PVC, PET, φύλλα αλουμινίου, κ.λ.π. Τα προϊόντα της εκτύπωσης Offset βρίσκονται παντού γύρω μας. Από τα σχολικά βιβλία, τα λογοτεχνικά βιβλία, τις εφημερίδες, τα περιοδικά, τα κουτιά των συσκευασιών τα κουτιά των αναψυκτικών κ.α.π. Είναι απίθανο να μπορέσει να καταγράψει κάποιος το εύρος των προϊόντων της Offset εκτύπωσης. Το σίγουρο είναι πάντως πως ο κόσμος μας θα ήταν φτωχότερος χωρίς τα προϊόντα της Offset. Για αναλογιστείτε έναν κόσμο χωρίς βιβλία και εφημερίδες ή περιοδικά. Χωρίς συσκευασία και χωρίς διαφημιστικά και ενημερωτικά φυλλάδια;
Την επόμενη φορά που θα διαβάζετε μια εφημερίδα, θα ξεφυλλίζετε κάποιο περιοδικό ή θα ρίχνετε μια ματιά σε ένα εγχειρίδιο οδηγιών χρήσης σκεφτείτε πόσοι άνθρωποι εργάζονται και πόση εργασία απαιτείται για να παραχθεί αυτός ο ωκεανός γνώσης, εικόνας και πληροφορίας.
Όπως είπαμε και παραπάνω θα ήταν πραγματικά δύσκολο να καταφέρει κάποιος να καταγράψει όλα τα προϊόντα της εκτύπωσης Offset. Αν κάτι πρέπει να τυπωθεί η Offset το τυπώνει. Θα αναφέρουμε επιγραμματικά κάποια παραδείγματα Offset εκτύπωσης για να μπορέσετε να αντιληφθείτε το εύρος των εφαρμογών.

Εφημερίδες. Είναι ίσως το πιό καθημερινό προϊόν και γνωστό σε όλο τον κόσμο. Κάθε πρωί εκατομμύρια εφημερίδες βρίσκονται "κρεμασμένες" σε όλα τα περίπτερα του κόσμου με χιλιάδες ειδήσεις και πληροφορίες. Χάρη στην ταχύτητα και στην ευελιξία της Offset εκτύπωσης μπορείτε να απολαμβάνετε καθημερινά αυτό το θαύμα της πληροφόρησης.

Τα βιβλία είναι μια ακόμη εφαρμογή της Offset εκτύπωσης χωρίς τα οποία η ζωή μας δεν θα ήταν όπως την γνωρίζουμε. Είτε πρόκειται για επιστημονικά συγγράματα είτε πρόκειται για "Βίπερ" τα βιβλία είναι για πάρα πολλούς ανθρώπους πηγή ζωής. Θα πρέπει να ευχαριστούμε την Offset εκτύπωση που τα έκανε τόσο προσιτά και οικονομικά.

Τα εταιρικά έντυπα (κάρτες, φυλλάδια, κατάλογοι κ.λ.π.) δεν θα υπήρχαν χωρίς την Offset εκτύπωση. Είναι εφικτό για την κάθε επιχείρηση να έχει τα δικά της έντυπα χάρη στην Offset εκτύπωση.

Το marketing και η διαφήμιση δεν θα υπήρχαν χωρίς την Offset. Ολόκληρη η βιομηχανία της διαφήμισης στηρίχθηκε και αναπτύχθηκε χάρη στην Offset. Η Offset εκτύπωση είναι αυτή που μας παρέχει όλα τα διαφημιστικά φυλλάδια και περιοδικά πάνω στα οποία βασίζονται όλες οι διαφημίσεις και προωθητικές ενέργειες. Για αυτό λοιπόν η Offset εκτύπωση επηρεάζει κάθε πτυχή της ζωής μας -κοινωνικά, οικονομικά, εκπαιδευτικά, επαγγελματικά, νομικά, πολιτισμικά κ.λ.π.

Τα βασικά μέρη μιας Offset
Μια τυπική Offset αποτελείται από πέντε κύρια συστήματα:
Την μονάδα εισαγωγής, την μονάδα εκτύπωσης, τις μονάδες μελάνωσης και ύγρανσης και την μονάδα εξαγωγής.

Μονάδα εισαγωγής: Ως μονάδα εισαγωγής αναφερόμαστε στον μηχανισμό ο οποίος τροφοδοτεί με φύλλα την μηχανή. Στις επίπεδες μηχανές τα φύλλα βρίσκονται στοιβαγμένα το ένα πάνω στο άλλο και δημιουργούν ένα πατάρι. Επιμέρους συστήματα απορρόφησης και αερισμού με βεντούζες και ιμάντες αναλαμβάνουν να προωθήσουν ένα-ένα τα φύλλα και να τροφοδοτήσουν αδιάλειπτα την μηχανή. Στις μηχανές ρόλλου ο ρολλοφορέας αναλαμβάνει το έργο της τροφοδοσίας διατηρώντας την τάνιση του χαρτιού σταθερή.



Offset Printing Μονάδα Εκτύπωσης. Η μονάδα εκτύπωσης αποτελείται από τρεις κυλίνδρους (καζάνια). Το καζάνι του τσίγκου, το καζάνι του καουτσούκ και το καζάνι της πίεσης. Ο πρώτος κύλινδρος χρησιμοποιείται για να εφαρμοστεί πάνω του η εκτυπωτική πλάκα (τσίγκος). Η εικόνα επάνω στην εκτυπωτική πλάκα (τσίγκο) είναι αναγνώσιμη. Ο τσίγκος μελανώνεται κατάλληλα και η μελανωμένη εικόνα μεταφέρεται (offset) στο επόμενο καζάνι το οποίο είναι "ντυμένο" με ένα φύλλο καουτσούκ. Κατ΄αυτή την μεταφορά της εικόνας, αυτή αναστρέφεται οπτικά (mirror) και γίνεται μη αναγνώσιμη. Στην συνέχεια η εικόνα μεταφέρεται από το καουτσούκ στο καζάνι της πίεσης πάνω στο οποίο βρίσκεται το προς εκτύπωση υπόστρωμα το οποίο πιέζεται πάνω στο καζάνι του καουτσούκ. Κατ΄αυτή την τελευταία μεταφορά της εικόνας αυτή αναστρέφεται ξανά και γίνεται "αναγνώσιμη".

Μονάδα Μελάνωσης. Το σύστημα μελάνωσης αποτελείται από μία "σκάφη" πάνω στην οποία βρίσκεται η μελάνη, το μελανείο και από ένα σύνολο κυλίνδρων που μεταφέρουν το μελάνι από το μελανείο στον τσίγκο, γνωστά ως "κύλινδρα μελάνης". Σε γενικές γραμμές όσο πιό πολλά τα κύλινδρα μελάνης τόσο πιό καλή η ποιότητα μελάνωσης. Ένα κύλινδρος με ελεγχόμενη περιστροφή (καλαμάρι) μεταφέρει το μελάνι από το μελανείο στα κύλινδρα. Εκεί το μελάνι πλάθεται και απλώνει κάτω από την σωστή πίεση των κυλίνδρων. Οι τελευταίοι κύλινδροι που μελανώνουν την εκτυπωτική πλάκα λέγονται form rollers.

Μονάδα Ύγρανσης: Το σύστημα της μονάδας ύγρανσης επίσης αποτελείται από μια σκάφη και ένα σύνολο κυλίνδρων. Αυτοί έχουν ωσ σκοπό την ύγρανση της εκτυπωτικής πλάκας ούτως ώστε να μην μελανωθούν οι μη εκτυπώσιμες περιοχές.

Μονάδα Εξαγωγής: Είναι ο μηχανισμός ο οποίος παραλαμβάνει το φύλλο από το καζάνι της πίεσης και το αποθέτει σε ένα πατάρι το οποίο μπορούμε να απομακρύνουμε από την μηχανή. Η απόθεση αυτή γίνεται με συγκεκριμμένο τρόπο ώστε τα φύλλα να είναι ομοιόμορφα τακτοποιημένα το ένα πάνω στο άλλο.

Στις μηχανές ρόλλου η εξαγωγή μπορεί να είναι είτε σε φύλλα ομοιόμορφα κομμένα τα οποία οδηγούνται προς περαιτέρω επεξεργασία είτε να επανατυλίγονται σε ένα ρόλλο.

Η εκτύπωση Offset αναφέρεται στην τεχνική κατά την οποία, όπως είπαμε, μια εκτυπωτική επιφάνεια που έχει δημιουργηθεί με το προς εκτύπωση θέμα (ο τσίγκος) μελανώνεται και η εικόνα μέσω (Offset) του καουτσούκ μεταφέρεται στο χαρτί (γενικά στο υπόστρωμα).

Αυτό όμως είναι μόνο ένα μικρό κομμάτι της όλης διαδικασίας που απαιτείται. Στην όλη διαδικασία εμπλέκονται στάδια όπως του σχεδιασμού, της προεκτύπωσης, αυτό της εκτύπωσης και τέλος του φινιρίσματος και της βιβλιοδεσίας (post press).

Σχεδιάζοντας
Αυτή η δημιουργική διαδικασία του σχεδιασμού ενός εντύπου απαιτεί την εμπλοκή πολλών ειδικοτήτων. Από γραφίστες, εικονογράφους, φωτογράφους, κειμενογράφους εως και σκιτσογράφους και συντάκτες ύλης.
Είναι πάρα πολύ σημαντικό να κάνετε ένα ολόκληρο δοκίμιο πριν τυπώσετε την εργασία σας. Στις μέρες μας όλο το εικαστικό και δημιουργικό κομμάτι βρίσκεται πλέον σε ηλεκτρονική μορφή και είναι πολύ εύκολο και οικονομικό να γίνει ένα τελικό δοκίμιο για έλεγχο.

Διαδικασία Εκτύπωσης
Η Offset εκτύπωση είναι κάτι που ο κάθε τυπογράφος μπορεί να προσφέρει. Παρόλα αυτά το ποιοτικό αποτέλεσμα εξαρτάται από μια σειρά παραμέτρων όπως: η εμπειρία, η τεχνογνωσία και η ποιότητα του εξοπλισμού.

Τρία είναι τα κύρια στάδια της διαδικασίας.

Προεκτύπωση (Pre-press): Από την στιγμή που έχουμε ολοκληρώσει με τον σχεδιασμό του εντύπου μας, απαιτείται να γίνουν είτε φιλμ (CTF) είτε τσίγκοι (CTP) προς εκτύπωση. Τα φιλμ ή οι τσίγκοι δημιουργούνται από ηλεκτρονικά αρχεία. Αφού έχει γίνει ενδελεχής έλεγχος των αρχείων για τυχόν προβλήματα π.χ. με γραμματοσειρές ή εικόνες χαμηλής ανάλυσης, γίνεται το ηλεκτρονικό μοντάζ (imposition) και στην συνέχεια δημιουργούνται τα φιλμ ή οι τσίγκοι. Ένα για κάθε χρώμα που πρόκειται να τυπωθεί, π.χ. της τετραχρωμίας – C, M, Y και K .

Η εκτύπωση: Αν έχουν γίνει φιλμ τότε αυτά με την μέθοδο της φωτομεταφοράς δημιουργούν τους τσίγκους. Αυτοί με την σειρά τους τοποθετούνται ο καθένας πάνω στο αντίστοιχο καζάνι του τσίγκου. Σε μια τετράχρωμη μηχανή η σειρά εκτύπωσης συνήθως είναι K μαύρο, Cyan, Magenta και Yellow. Η εικόνα επάνω στην εκτυπωτική πλάκα (τσίγκο) είναι αναγνώσιμη. Ο τσίγκος μελανώνεται από το σύστημα μελάνωσης με το αντίστοιχο χρώμα και η μελανωμένη εικόνα μεταφέρεται (offset) στο επόμενο καζάνι το οποίο είναι "ντυμένο" με ένα φύλλο καουτσούκ. Κατ΄αυτή την μεταφορά της εικόνας, αυτή αναστρέφεται οπτικά (mirror) και γίνεται μη αναγνώσιμη. Στην συνέχεια η εικόνα μεταφέρεται από το καουτσούκ στο καζάνι της πίεσης πάνω στο οποίο βρίσκεται το προς εκτύπωση υπόστρωμα το οποίο πιέζεται πάνω στο καζάνι του καουτσούκ. Κατ΄αυτή την τελευταία μεταφορά της εικόνας αυτή αναστρέφεται ξανά και γίνεται "αναγνώσιμη". Ένα-ένα τα χρώματα αποτυπώνονται επάνω στο υπόστρωμα και δημιουργείται κατά αυτόν τον τρόπο η έγχρωμη τελική εικόνα. Τα φύλλα οδηγούνται στην εξαγωγή όπου στεγνώνουν για την περαιτέρω επεξεργασία.

Βιβλιοδεσία: Κατά το στάδιο της βιβλιοδεσίας τα φύλλα επεξεργάζονται κατάλληλα -διπλώνονται, ράβονται μεταξύ τους, κολλιούνται και κόβονται- για να αποκτήσει το έντυπό μας την τελική του μορφή.

Κατ΄ αυτό τον τρόπο στην διαδικασία εκτύπωσης offset εμπλέκονται ένας τεράστιος αριθμός ειδικοτήτων και εξοπλισμού. 


Σχετικά άρθρα


Σχόλια

Δημοσίευση σχολίου